Аҡыллы, яуаплы, әҙәпле йәштәребеҙ

Йыл һайын 25 ғинуарҙа илебеҙҙә студенттар көнө билдәләнә. Ошо иҫтәлекле дата уңайынан  гәзит уҡыусыларҙы 2019 йылда 2-се Архангел мәктәбен уңышлы тамамлап, бөгөн Өфө фән һәм технологиялар университетының Хоҡуҡ институты һәм Башҡорт дәүләт медицина университеты студенттары Динис һәм Данил Хәлиловтар менән таныштырып үтмәксебеҙ.

Динис Өфө фән һәм технологиялар университеты магистратураһында  2-се курста юридик белем ала.  Данил — БДМУ-ның дауалау факультеты студенты. Үҙ тырышлыҡтары арҡаһында Хәлиловтар бюджет нигеҙендә уҡый, юғары стипендияға эйә, ә Динисҡа шулай уҡ Башҡортостан Республикаһы Башлығының һәм  И.Ш.Мөҡсинов стипендияһы ла бирелә.

— Уңыш тураһында һөйләү беҙҙең өсөн ғәҙәти түгел,  уны ҡәҙимге эш мәле тип иҫәпләйбеҙ, – тип аңлата игеҙәктәр. Әммә райондаштарыбыҙҙың ғорурланырлыҡ нәмәләре байтаҡ.

Университетта уҡыуҙан тыш, икенсе курстан башлап, Данил  “Өҫтөнлөк—2030”  дәүләт программаһы сиктәрендә үткәрелгән ҡыҫҡа эсәк синдромының регенератив хирургияһында аллоплант ҡулланыу методикаһын һәм туҡыма инженер конструкциялары потенциалын тикшереүселәр командаһына йәлеп ителә. Тикшеренеүҙәр сиктәрендә Данил РФ Мәғариф һәм фән министрлығының юғары аттестация комиссияһы индексациялаған абруйлы журналдарҙа күп һанлы мәҡәләләр баҫтыра, уларҙың береһе  хатта киң билдәле “SCOPUS” халыҡ-ара базаһына индерелә, ә уҙған йылда, тикшеренеүҙәр йомғаҡтары буйынса, Рәсәй Федерацияһының RU2821237C1-се “Аллоген децеллюляризацияланған биоматериал ҡулланыу юлы менән нәҙек эсәк дефектын тергеҙеү ысулы”  патенты баҫылып сығарыла. Бынан тыш,  даими рәүештә Санкт-Петербургта һәм Төмәндә нейрохирургия олимпиадаларында юғары уҡыу йорто исеменән сығыш яһай, БДМУ студенттар ғилми йәмғиәтенең нейрохирургия түңәрәге эшендә әүҙем ҡатнаша, сит ил студенттары һәм  мәктәп уҡыусылары өсөн оҫталыҡ дәрестәре күрһәтә.

Данил ҙур ҡаҙаныштарға эйә булып, башлаған эштәрен ординатурала һәм аспирантурала дауам итеүҙе кәрәк тип һанай.

— Киләсәктә аллоплант методикаһы кешенең яңы туҡымаларын үҙенән үҫтерергә ярҙам итәсәк. Әлбиттә, фәнни эшмәкәрлек ситтән ҡарағанда мәшәҡәтле һәм күңелһеҙ, әммә быларҙың барыһы ла юғары маҡсат алдында юҡҡа сыға. Мин кешелек, йәмғиәт мәнфәғәте өсөн янып йәшәргә һәм намыҫ менән тырышып эшләргә кәрәк, тип уйлайым, — ти Данил. Шуныһы иғтибарға лайыҡ, үткәрелгән тикшеренеүҙәр үҙенсәлекле, уға оҡшаш тәжрибәләр Германияла ғына бар.

Үҙ методикаһын  фәнни яҡтан иҫбатлау өсөн  Данил һынау сысҡандарына күп һанлы операциялар яһай, маҡсаты — аллоплант технологияһын ҡулланыуҙың ыңғай һөҙөмтәһен асыҡлау. Фәнни һәм уҡыу эшмәкәрлегенән тыш, егетебеҙ һөнәре буйынса Өфө клиникаһында магнит-резонанс томографияһы операторы булып та практик тәжрибә ала. Һәр саҡ эш менән мәшғүллеккә,  көсөргәнешле көн тәртибенә ҡарамаҫтан,  Данил: “Мин бөтә студенттарҙың  йәшлек йылдарында бирелгән мөмкинлектәрен мөмкин тиклем тулыраҡ файҙаланыуҙарын теләйем”, — ти.

Динис та игеҙәгенән ҡалышмай. Ул да шулай уҡ ғилми эшмәкәрлек менән шөғөлләнә,  РФ Мәғариф һәм фән министрлығының юғары аттестация комиссияһы индексациялаған фәнни журналдарҙа әленән-әле мәҡәләләре донъя күреп тора, үҙен нотариаль һәм суд-юридик мәсьәләләренә бағышлай. Юриспруденция бакалавры дәрәжәһен алғас,  Архангел нотариаль контораһында ярҙамсы булып хеҙмәт итә, артабан аспирантурала кандидатлыҡ диссертацияһын яҡларға ниәтләй.

Ни өсөн хоҡуҡ яҡлау йүнәлешендә һөнәр һайланың, тигән һорауыма Динис былай тип яуап ҡайтарҙы:

— Бала саҡтан юстиция майоры, Архангел нотариаль контораһы нотариусы,  әсәйем – Ирина Лотфулла ҡыҙы Хәлилованың  кешеләргә үҙенең һөнәри белеме һәм тәжрибәһе менән ихлас ярҙам итеүенә, тынғыһыҙ эшенә һоҡлана торғайным.  Уның бөтә хеҙмәте ябай граждандарҙың хоҡуҡтарын яҡлауға, кешеләрҙең яҙмышына бәйле ҡатмарлы юридик мәсьәләләрҙе хәл итеүгә арналған.  Ғәҙелһеҙлекте бөтөрөү, законлылыҡты билдәләү теләге минең юридик һөнәр һайлауыма һәм артабанғы маҡсатым —  судья статусын алыуға сәбәпсе. Уңыштарына ҡарамаҫтан, Динис нәҡ ауылда хеҙмәт итеүенең мөһимлеген билдәләп:

— Кешеләр ҡайҙа ғына йәшәһә лә, үҙ хоҡуҡтарын квалификациялы, нотариаль яҡлауға иҫәп тота ала, — тине.  Юридик грамоталылыҡты үҫтереүҙе, бөтәһенең дә ҡануниәтте теүәл үтәүен  мөһим  һанай. Юриспруденциянан тыш, Динис психология, материализм философияһы менән ҡыҙыҡһына.

— Классиктар фаразлауынса, киләсәк тиҙ үҙгәреүсән шарттарға  яраҡлашҡан, киң даирәле, аҡыллы шәхестәргә таяна, әммә уның өсөн сифатлы белем һәм матди шарттар кәрәк, ҡыҙғанысҡа ҡаршы, улар бөтәһенә лә бирелмәй, —  тип аңлата яҡташыбыҙ.

Ағалы-энелеләрҙең төп сифаты — тыйнаҡлыҡ һәм кешелеклелек. Эшмәкәрлек өсөн төп этәргес — кешеләргә ярҙам итеү.   Ярҙам, үҙ-ара аңлашыусанлыҡ һәм берҙәмлелек беҙҙе хайуандарҙан айыра, был кешеләрҙең төр булараҡ йәшәүен билдәләй, ти улар.

— Әсәйебеҙ менән ғорурланабыҙ, уны бик яратабыҙ. Ул һәр яҡлап һәләтле кеше. Нимәгә генә тотонмаһын — ҡулынан килә. Аш-һыуға оҫта. Бешергән тәмлекәстәре — телеңде йоторлоҡ. Әсәйебеҙ — таянысыбыҙ, маяғыбыҙ, —  тип тулыландыра Динис.

Хәлиловтар әйтеүенсә, белемдең төп өлөшө  тап мәктәптә алына. Йыл һайын үткәрелгән Бөтә Рәсәй уҡыусылар олимпиадаһы мөһим роль уйнай. Улар олимпиадаларҙың муниципаль һәм төбәк этаптарында ҡатнашыуҙары арҡаһында үҙ һөнәрҙәрен күҙаллаған,  ҡыҙыҡһынып, кәрәкле фәндәрҙе уңышлы үҙләштергән.

Динис  һөнәр һайлау өсөн шарттарҙың төрлө һәм көтөлмәгән булыуы тураһында түбәндәгеләрҙе әйтте:

— Бала сағымда миңә милиционерҙар, суд һәм прокурор тикшереүҙәре тураһында сериалдар ҡарау, криминаль жанрҙағы тапшырыуҙар ҡыҙыҡлы ине. Ғаилә бәйләнеше лә мөһим. Ата-әсә эҙенән һөнәр һайлаған осраҡта  йәштәр ғаилә ағзаларынан әҙер белем комплексын аласаҡ.

Динис һәм Данил киләсәк юлдың ҡатмарлылығын һәм нимәнелер ҡорбан итергә кәрәклеген дә билдәләй.

— Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, бөтә медицина студенттары ла, юридик факультетты тамамлаусылар кеүек үк, табип, хоҡуҡ яҡлаусы булып эшләмәйәсәк, күптәр, сабырлыҡтары етмәй, һөҙөмтәләрҙе күрмәйенсә йәки өмөтһөҙлөккә бирелеп, бизнесҡа, интернет-магазиндарға, телефондарҙы һатыуға, криптовалютаға, башҡа өлкәләргә китә һәм артабан уҡыуҙарын ташлай, — тиҙәр егеттәр.

Динис һәм Данил Хәлиловтар һүҙҙәрен тамамлап, бөтә студенттарға ла амбициоз маҡсаттар ҡуйырға, уңышҡа ынтылырға, әммә бәләкәйҙән башларға, яратҡан  һөнәрҙәрен табырға һәм белгес булараҡ тормошҡа ашыуҙарын теләне.

Шундай әҙәпле, аҡыллы, яуаплы йәштәребеҙ районыбыҙҙың ғына түгел республикабыҙҙың  ғорурлығы. Ә уларҙы шундай итеп тәрбиәләгән, уҡытҡан ата-әсәләренә, уҡытыусыларына — афарин!

Дилара Янбаева.

Динис Хәлилов тарафынан ебәрелгән фото.